Nhà cầm quân từng 4 lần vô địch Europa League chia sẻ sau trận: “Ở bán kết, bạn phải chiến đấu với những đối thủ rất mạnh và yếu tố bất ngờ dường như không còn với Villarreal.

Đó là trận đấu mà chúng tôi muốn giành chiến thắng nhưng không thể. Liverpool đã không để cho Villarreal kiểm soát thế trận. Họ không cho chúng tôi chạy…”.

Unai Emery hy vọng cuộc tái đấu trên sân nhà, Villarreal sẽ khác: “Hôm nay Villarreal đã chống cự hết sức có thể để có cơ hôi trong trận đấu lượt về. Chắc chắn cuộc tái đấu sẽ khác vì tôi sẽ thay đổi một vài thứ”.

Ông cho hay thêm: “Chúng tôi biết Liverpool được yêu thích, họ mạnh hơn hẳn. Nhưng Villarreal cũng có thể cạnh tranh với họ. Hôm nay chúng tôi đã không làm được điều đó.

Nó có thể còn tồi tệ hơn. Chúng tôi không xứng đáng với bất cứ điều gì tốt hơn. Hôm nay Villarreal đã có một kế hoạch nhưng ý tưởng đó không thực hiện được ở Anfield. Ngay cả khi thực hiện các pha phạt góc, chúng tôi cũng rất tệ”.

Villarreal chỉ có 1 cú sút trong cả trận, 1 cú sút không trúng đích, có thể thấy họ đã bị Liverpool hoàn toàn kiểm soát.

L.H

Trong khi đó ở Việt Nam hiện nay, tại các doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp FDI, việc sử dụng lao động trẻ, chủ yếu là những lao động phổ thông có độ tuổi từ 18 - 20 đang diễn ra rất phổ biến. Theo một thống kê của doanh nghiệp, nhu cầu tuyển dụng từ phía doanh nghiệp đối với lao động phổ thông đạt tới con số hơn 40% nhu cầu so với những nguồn nhân lực khác.

Người lao động (NLĐ) gần như không được đào tạo bài bản và được đưa vào làm việc ngay, trình độ kỹ năng rất hạn chế. Điều này dẫn đến hệ quả là năng suất lao động thấp, năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp nói riêng của cả nền kinh tế nói chung còn thấp. Bản thân quyền lợi của NLĐ cũng không được đảm bảo. Họ không được bảo vệ thỏa đáng do không có chứng nhận, công nhận về trình độ và đối mặt với những rủi ro về an toàn lao động (do thiếu kỹ năng lao động), bị trả lương thấp, bị sa thải bất cứ lúc nào khi doanh nghiệp thay đổi công nghệ, v.v...

Theo báo cáo của 62/63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, năm 2017 trên toàn quốc đã xảy ra 8.956 vụ tai nạn lao động (TNLĐ) làm 9.173 người bị nạn (bao gồm cả khu vực có quan hệ lao động và khu vực NLĐ làm việc không theo hợp đồng lao động). Một trong những nguyên nhân dẫn tới tình trạng này là do NLĐ chưa được đào tạo.

Người lao động được đào tạo sẽ giúp nâng cao an toàn, năng suất lao động. Ảnh minh họa

Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII đã xác định mục tiêu đến năm 2020, tỷ lệ lao động qua đào tạo của cả nước đạt khoảng 65 - 70%, trong đó có lao động qua đào tạo có bằng cấp, chứng chỉ đạt 25%. Có thể nói, mục tiêu đặt ra không cao, song đến nay tỷ lệ lao động qua đào tạo trong tổng số lao động đang làm việc trong nền kinh tế mới chỉ đạt 58,6%, trong đó, tỷ lệ lao động qua đào tạo từ 3 tháng trở lên có văn bằng, chứng chỉ chỉ đạt 23,1%, nghĩa là vẫn còn 76.9% người tham gia lực lượng lao động chưa được đào tạo chuyên môn kỹ thuật.

Những thực tế này cho thấy cần thiết phải xây dựng danh mục ngành, nghề sử dụng lao động đã qua đào tạo nhằm hạn chế TNLĐ, bệnh nghề nghiệp, đảm bảo và nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả của sản phẩm, dịch vụ do những nghề, công việc này cung cấp, từ đó nâng cao giá trị, hiệu suất kinh tế cho cá nhân, doanh nghiệp và toàn xã hội. Việc này thúc đẩy doanh nghiệp có trách nhiệm hơn với quyền lợi NLĐ, đồng thời cũng giúp NLĐ có ý thức hơn trong nâng cao nghề nghiệp. 

Lộ trình thực hiện 3 giai đoạn

Trước đòi hỏi của thực tiễn, Bộ LĐ-TBVXH đang chuẩn bị ban hành Thông tư quy định Danh mục ngành nghề người sử dụng lao động phải sử dụng lao động đã qua đào tạo. Dự thảo Thông tư này gồm 04 điều và 02 danh mục ban hành kèm theo.

Các danh mục ngành nghề này được nghiên cứu, xem xét trên cơ sở đề xuất của các bộ, ngành và được xác định theo tính chất, mức độ của ngành nghề đó ở 3 tiêu chí: (1) đối với sự nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm của NLĐ (sự an toàn của NLĐ); (2) đối với việc sản xuất, kinh doanh các sản phẩm, dịch vụ cung cấp cho người tiêu dùng (sự an toàn của người tiêu dùng và xã hội) và (3) tiến tới việc nâng cao năng suất lao động, năng lực cạnh tranh quốc gia của nền kinh tế. Theo đó, Danh mục ngành nghề sử dụng lao động đã qua đào tạo gồm:

- Danh mục 1: Bao gồm 68 ngành, nghề sử dụng lao động đã qua đào tạo áp dụng từ ngày 01/01/2022. Đây là những ngành, nghề đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm (điều kiện lao động ở nhóm V và nhóm VI) theo Danh mục nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm và đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm ban hành kèm theo Thông tư số 15/2016/TT-BLĐTBXH ngày 28/6/2016 của Bộ trưởng Bộ LĐ-TBXH;

- Danh mục 2: Bao gồm 90 ngành, nghề sử dụng lao động đã qua đào tạo áp dụng từ ngày 01/01/2023. Đây là những ngành, nghề nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm (điều kiện lao động ở nhóm IV) theo Danh mục nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm và đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm ban hành kèm theo Thông tư số 15/2016/TT-BLĐTBXH ngày 28/6/2016 của Bộ trưởng Bộ LĐ-TBXH và một số ngành nghề liên quan đến sức khỏe, các dịch vụ liên quan đến phục vụ con người, các ngành nghề quan trọng phục vụ phát triển kinh tế - xã hội (các nghề trọng điểm ở các cấp độ quốc gia, khu vực và quốc tế).

Dự thảo Thông tư cũng xác định lộ trình thực hiện Danh mục ngành nghề sử dụng lao động qua đào tạo bao gồm 3 giai đoạn:

- Giai đoạn 1: Từ ngày 01/01/2022: Áp dụng cho Danh mục 1, bao gồm 117 ngành, nghề đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm, vì nếu NLĐ trong lĩnh vực này không được đào tạo thì nguy cơ xảy ra tai nạn lao động là rất lớn, ảnh hưởng đến tính mạng, sức khỏe và không bảo đảm quyền lợi cho họ trong môi trường lao động khó khăn, vất vả.

- Giai đoạn 2: Từ ngày 01/01/2023: Áp dụng cho Danh mục 2, bao gồm 59 ngành, nghề nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm và những ngành, nghề phổ biến, quan trọng (như đã nêu trên). Cũng tương tự như Danh mục 1, nếu những NLĐ trong lĩnh vực này không được đào tạo thì dễ xảy ra mất an toàn lao động, không được đào tạo thì không có kỹ năng làm việc, năng suất thấp, thu nhập thấp, công việc không ổn định, ảnh hưởng chung đến cả nền kinh tế. Mặt khác, NLĐ ở những ngành, nghề này đòi hỏi phải qua đào tạo nhằm nâng cao chất lượng và sự an toàn của người sử dụng các sản phẩm, dịch vụ trong một số lĩnh vực như y tế, du lịch dịch vụ, giao thông vận tải, v.v...

- Giai đoạn 3: Từ ngày 01/01/2024: Áp dụng cho các ngành nghề còn lại trong Danh mục ngành, nghề đào tạo theo quy định tại Thông tư số 04/2018/TT-BLĐTBXH ngày 02/03/2017 của Bộ trưởng Bộ LĐ-TBXH ban hành Danh mục ngành, nghề đào tạo cấp IV trình độ trung cấp, cao đẳng và các ngành, nghề khác ở các trình độ sơ cấp, và các ngành, nghề được quy định bởi các luật chuyên ngành.

Được biết, Dự thảo Thông tư đã gửi lấy ý kiến của các Bộ, ngành địa phương, cơ sở GDNN. Về cơ bản, các ý kiến của các Bộ, ngành, địa phương, cơ sở GDNN đều đồng thuận với Danh mục này. Hiện nay, Bộ LĐTB&XH đang tiếp tục lấy thêm ý kiến của các doanh nghiệp để hoàn thiện thêm Dự thảo.

Minh Vy 

Không được đào tạo, người lao động đối mặt nhiều rủi ro

Theo một đánh giá của Tổ chức Lao động quốc tế (ILO), trong số 16 yếu tố được coi là vấn đề đối với kinh doanh ở Việt Nam thì có yếu tố "lực lượng lao động không được đào tạo đầy đủ" là yếu tố quan trọng thứ ba, sau yếu tố “thiếu sự ổn định về chính sách" và "tiếp cận với tài chính". Cũng theo ILO, chất lượng của nguồn nhân lực vẫn còn là một rào cản đối với sự phát triển của Việt Nam, mặt khác những “khoảng trống về kỹ năng” sẽ được thu hẹp thông qua đào tạo do doanh nghiệp hay các cơ sở giáo dục nghề nghiệp (GDNN) tổ chức nhằm đáp ứng yêu cầu của doanh nghiệp.

Trong khi đó ở Việt Nam hiện nay, tại các doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp FDI, việc sử dụng lao động trẻ, chủ yếu là những lao động phổ thông có độ tuổi từ 18 - 20 đang diễn ra rất phổ biến. Theo một thống kê của doanh nghiệp, nhu cầu tuyển dụng từ phía doanh nghiệp đối với lao động phổ thông đạt tới con số hơn 40% nhu cầu so với những nguồn nhân lực khác.

Người lao động (NLĐ) gần như không được đào tạo bài bản và được đưa vào làm việc ngay, trình độ kỹ năng rất hạn chế. Điều này dẫn đến hệ quả là năng suất lao động thấp, năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp nói riêng của cả nền kinh tế nói chung còn thấp. Bản thân quyền lợi của NLĐ cũng không được đảm bảo. Họ không được bảo vệ thỏa đáng do không có chứng nhận, công nhận về trình độ và đối mặt với những rủi ro về an toàn lao động (do thiếu kỹ năng lao động), bị trả lương thấp, bị sa thải bất cứ lúc nào khi doanh nghiệp thay đổi công nghệ, v.v...

Theo báo cáo của 62/63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, năm 2017 trên toàn quốc đã xảy ra 8.956 vụ tai nạn lao động (TNLĐ) làm 9.173 người bị nạn (bao gồm cả khu vực có quan hệ lao động và khu vực NLĐ làm việc không theo hợp đồng lao động). Một trong những nguyên nhân dẫn tới tình trạng này là do NLĐ chưa được đào tạo.

Người lao động được đào tạo sẽ giúp nâng cao an toàn, năng suất lao động. Ảnh minh họa

Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII đã xác định mục tiêu đến năm 2020, tỷ lệ lao động qua đào tạo của cả nước đạt khoảng 65 - 70%, trong đó có lao động qua đào tạo có bằng cấp, chứng chỉ đạt 25%. Có thể nói, mục tiêu đặt ra không cao, song đến nay tỷ lệ lao động qua đào tạo trong tổng số lao động đang làm việc trong nền kinh tế mới chỉ đạt 58,6%, trong đó, tỷ lệ lao động qua đào tạo từ 3 tháng trở lên có văn bằng, chứng chỉ chỉ đạt 23,1%, nghĩa là vẫn còn 76.9% người tham gia lực lượng lao động chưa được đào tạo chuyên môn kỹ thuật.

Những thực tế này cho thấy cần thiết phải xây dựng danh mục ngành, nghề sử dụng lao động đã qua đào tạo nhằm hạn chế TNLĐ, bệnh nghề nghiệp, đảm bảo và nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả của sản phẩm, dịch vụ do những nghề, công việc này cung cấp, từ đó nâng cao giá trị, hiệu suất kinh tế cho cá nhân, doanh nghiệp và toàn xã hội. Việc này thúc đẩy doanh nghiệp có trách nhiệm hơn với quyền lợi NLĐ, đồng thời cũng giúp NLĐ có ý thức hơn trong nâng cao nghề nghiệp. 

Lộ trình thực hiện 3 giai đoạn

Trước đòi hỏi của thực tiễn, Bộ LĐ-TBVXH đang chuẩn bị ban hành Thông tư quy định Danh mục ngành nghề người sử dụng lao động phải sử dụng lao động đã qua đào tạo. Dự thảo Thông tư này gồm 04 điều và 02 danh mục ban hành kèm theo.

Các danh mục ngành nghề này được nghiên cứu, xem xét trên cơ sở đề xuất của các bộ, ngành và được xác định theo tính chất, mức độ của ngành nghề đó ở 3 tiêu chí: (1) đối với sự nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm của NLĐ (sự an toàn của NLĐ); (2) đối với việc sản xuất, kinh doanh các sản phẩm, dịch vụ cung cấp cho người tiêu dùng (sự an toàn của người tiêu dùng và xã hội) và (3) tiến tới việc nâng cao năng suất lao động, năng lực cạnh tranh quốc gia của nền kinh tế. Theo đó, Danh mục ngành nghề sử dụng lao động đã qua đào tạo gồm:

- Danh mục 1: Bao gồm 68 ngành, nghề sử dụng lao động đã qua đào tạo áp dụng từ ngày 01/01/2022. Đây là những ngành, nghề đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm (điều kiện lao động ở nhóm V và nhóm VI) theo Danh mục nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm và đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm ban hành kèm theo Thông tư số 15/2016/TT-BLĐTBXH ngày 28/6/2016 của Bộ trưởng Bộ LĐ-TBXH;

- Danh mục 2: Bao gồm 90 ngành, nghề sử dụng lao động đã qua đào tạo áp dụng từ ngày 01/01/2023. Đây là những ngành, nghề nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm (điều kiện lao động ở nhóm IV) theo Danh mục nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm và đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm ban hành kèm theo Thông tư số 15/2016/TT-BLĐTBXH ngày 28/6/2016 của Bộ trưởng Bộ LĐ-TBXH và một số ngành nghề liên quan đến sức khỏe, các dịch vụ liên quan đến phục vụ con người, các ngành nghề quan trọng phục vụ phát triển kinh tế - xã hội (các nghề trọng điểm ở các cấp độ quốc gia, khu vực và quốc tế).

Dự thảo Thông tư cũng xác định lộ trình thực hiện Danh mục ngành nghề sử dụng lao động qua đào tạo bao gồm 3 giai đoạn:

- Giai đoạn 1: Từ ngày 01/01/2022: Áp dụng cho Danh mục 1, bao gồm 117 ngành, nghề đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm, vì nếu NLĐ trong lĩnh vực này không được đào tạo thì nguy cơ xảy ra tai nạn lao động là rất lớn, ảnh hưởng đến tính mạng, sức khỏe và không bảo đảm quyền lợi cho họ trong môi trường lao động khó khăn, vất vả.

- Giai đoạn 2: Từ ngày 01/01/2023: Áp dụng cho Danh mục 2, bao gồm 59 ngành, nghề nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm và những ngành, nghề phổ biến, quan trọng (như đã nêu trên). Cũng tương tự như Danh mục 1, nếu những NLĐ trong lĩnh vực này không được đào tạo thì dễ xảy ra mất an toàn lao động, không được đào tạo thì không có kỹ năng làm việc, năng suất thấp, thu nhập thấp, công việc không ổn định, ảnh hưởng chung đến cả nền kinh tế. Mặt khác, NLĐ ở những ngành, nghề này đòi hỏi phải qua đào tạo nhằm nâng cao chất lượng và sự an toàn của người sử dụng các sản phẩm, dịch vụ trong một số lĩnh vực như y tế, du lịch dịch vụ, giao thông vận tải, v.v...

- Giai đoạn 3: Từ ngày 01/01/2024: Áp dụng cho các ngành nghề còn lại trong Danh mục ngành, nghề đào tạo theo quy định tại Thông tư số 04/2018/TT-BLĐTBXH ngày 02/03/2017 của Bộ trưởng Bộ LĐ-TBXH ban hành Danh mục ngành, nghề đào tạo cấp IV trình độ trung cấp, cao đẳng và các ngành, nghề khác ở các trình độ sơ cấp, và các ngành, nghề được quy định bởi các luật chuyên ngành.

Được biết, Dự thảo Thông tư đã gửi lấy ý kiến của các Bộ, ngành địa phương, cơ sở GDNN. Về cơ bản, các ý kiến của các Bộ, ngành, địa phương, cơ sở GDNN đều đồng thuận với Danh mục này. Hiện nay, Bộ LĐTB&XH đang tiếp tục lấy thêm ý kiến của các doanh nghiệp để hoàn thiện thêm Dự thảo.

Minh Vy 

Nhiều trường chuyên cũng được các địa phương coi là "con cưng", "trọng điểm" và được đầu tư khang trang, có phòng thí nghiệm, kí túc xá, bể bơi, nhà thi đấu...

Học sinh Chuyên Bắc Ninh thi đấu bóng rổ. (Ảnh: Fanpage Đoàn trường THPT Chuyên Bắc Ninh)

Ngoài ra, nguồn chi thường xuyên cho trường chuyên cũng khá cao. Một cán bộ Sở GD-ĐT cho biết, chi thường xuyên cấp theo đầu học sinh cho trường chuyên ở tỉnh này thường gấp 4 lần mức chi cho trường "thường".

Trong đó, thu nhập của giáo viên trường chuyên được ưu tiên hơn giáo viên các trường THPT khác ở phụ cấp trách nhiệm và phụ cấp ưu đãi nghề. 

Cụ thể, theo Nghị định số 61/2006 của Chính phủ về chính sách đối với nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục công tác ở trường chuyên biệt, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn thì nhà giáo, cán bộ quản lý công tác tại trường chuyên được hưởng hệ số phụ cấp trách nhiệm 0,3 mức lương tối thiểu/tháng (0,3 x 1,49 triệu đồng = 447.000đ).

Bên cạnh đó, theo thông tư liên tịch hướng dẫn thực hiện nghị định này thì nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục công tác ở trường chuyên được hưởng mức phụ cấp 70%  mức lương theo ngạch, bậc hiện hưởng cộng phụ cấp chức vụ lãnh đạo và phụ cấp thâm niên vượt khung (nếu có). Mức này thường chỉ là 30% đối với giáo viên các trường THPT công lập khác.

Ngoài ra, giáo viên trường chuyên sẽ được hưởng các ưu đãi về đào tạo, học tập nâng cao trình độ trong và ngoài nước. 

Thêm nhiều tỉ mỗi năm cho trường chuyên

Ngoài chi thường xuyên, hầu hết các địa phương đều có chính sách đặc thù cho giáo viên và học sinh trường chuyên. Khoản chi này không giống nhau tùy vào nghị quyết của HĐND các tỉnh. 

Cụ thể, theo nghị quyết 70/2019 của HĐND tỉnh Vĩnh Phúc, học sinh lớp chuyên sẽ được hỗ trợ một lần 2,2 triệu đồng để mua học phẩm và đồ dùng cá nhân, miễn phí kí túc xá, hỗ trợ tiền điện, tiền nước, hỗ trợ 1 lần lệ phí thi nếu đạt chứng chỉ IELTS, TOEIC, TOEFL... Ngoài ra, nếu tham gia đội tuyển quốc gia, học sinh được hỗ trợ tiền ăn 250.000đ/ngày.

Trong khi đó, cán bộ quản lý, giáo viên trường chuyên cũng được hỗ trợ 2,2 triệu đồng/tháng theo số tiết thực dạy. Giáo viên giỏi nếu về công tác tại trường chuyên của tỉnh, cam kết công tác từ 10 năm trở lên được trợ cấp 1 lần từ 250 triệu - 500 triệu đồng/người. Những giáo viên trực tiếp tham gia bồi dưỡng học sinh giỏi dự thi quốc gia, quốc tế được nhận 2 triệu đồng/buổi dạy, các chuyên gia được hưởng mức 4 - 5 triệu đồng/buổi dạy...

Tương tự, theo nghị quyết của HĐND tỉnh Quảng Nam, từ năm học 2016-2017 đến 2020-2021, tỉnh này dự kiến dành từ 17-20 tỉ mỗi năm để thực hiện các chính sách với học sinh và giáo viên trường chuyên.

Học sinh chuyên thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo, mồ côi cả cha lẫn mẹ, ở xã, thôn đặc biệt khó khăn vùng dân tộc miền núi... nhận mức hỗ trợ chi phí học tập bằng 1 tháng lương cơ sở (1,49 triệu đồng). Những học sinh chuyên còn lại được hỗ trợ chi phí học tập thường xuyên bằng 30% mức lương cơ sở (447.000đ).

Ngoài ra, các em còn được học bổng khuyến khích học tập từ 315.000 - 525.000đ/tháng tùy thành tích.

Giáo viên dạy môn chuyên được hưởng phụ cấp ưu đãi bằng 30% mức lương cơ sở/tiết dạy môn chuyên.

Từ năm 2017, Trường THPT Chuyên Tuyên Quang được tỉnh bố trí kinh phí để cấp học bổng khuyến khích học tập cho tối thiểu 30% học sinh các lớp chuyên. Đối với học sinh thuộc diện chính sách, mức hỗ trợ là 1 tháng lương cơ sở/tháng (1,49 triệu đồng)...

Trường THPT Chuyên Nguyễn Trãi (Hải Dương), giáo viên nếu được cử đi đào tạo tiến sĩ, thạc sĩ và bồi dưỡng ngắn hạn chuyên ngành ở nước ngoài được hỗ trợ 100% kinh phí đào tạo. 

30% học sinh được cấp học bổng hàng tháng với mức bằng 3 lần học phí hiện hành/tháng (khoảng 360 nghìn đồng). 100% học sinh chuyên được trợ cấp sinh hoạt phí bằng 40-80% mức lương cơ sở/tháng tùy đối tượng...

Trường Chuyên Bắc Ninh, học sinh nội trú được ở kí túc xá có điều hòa, máy giặt, được hỗ trợ tiền ăn 50.000đ/ngày, học sinh bán trú được hỗ trợ tiền ăn 25.000đ/ngày. Học sinh giỏi được nhận học bổng bình quân hàng tháng là 1,49 triệu đồng.

Còn theo nghị quyết năm 2015 về chính sách với trường THPT Chuyên Hà Tĩnh của HĐND tỉnh thì hiệu trưởng, hiệu phó, giáo viên chủ nhiệm, phó chủ nhiệm đội tuyển nếu có học sinh đạt giải tại các kỳ thi quốc gia, quốc tế được hưởng ưu đãi hàng tháng trong 12 - 18 tháng.

Cụ thể, giáo viên chủ nhiệm đội tuyển có học sinh đạt huy chương Vàng quốc tế được ưu đãi 2,5 lần lương cơ sở/tháng, giáo viên phó chủ nhiệm và giáo viên tham gia dạy đội tuyển được 60% và 50% mức trên. Tương tự như vậy, cũng có ưu đãi cho giáo viên có học sinh đạt giải quốc gia. Hiệu trưởng được hưởng ưu đãi bằng mức của giáo viên có mức ưu đãi cao nhất trong năm, còn hiệu phó được ưu đãi bằng 60% mức của hiệu trưởng.

Trường THPT Chuyên Biên Hòa - Hà Nam được chuyển đến vị trí mới từ năm 2015 (Ảnh: Fanpage Đoàn trường THPT Chuyên Biên Hòa)

Ngoài ra, các tỉnh còn chi hỗ trợ giáo viên, học sinh tham gia tập huấn, đi thi quốc gia với mức tiền ăn từ 50.000đ - 300.000đ/ngày, chi cho giáo viên và học sinh tham gia kì thi quốc tế, chi mời giáo sư, tiến sĩ và các chuyên gia về giảng dạy... 

Hiệu trưởng 1 trường THPT chuyên ở phía Bắc (xin giấu tên) cho hay, với số lượng hơn 1.000 học sinh và hàng trăm giáo viên, số tiền chi cho các khoản này thường khoảng vài chục tỉ/năm.

Mức thưởng lớn

Trong các khoản chi nói trên, các tỉnh dành số tiền khá lớn cho chi khen thưởng giáo viên và học sinh đoạt giải trong các kỳ thi học sinh giỏi quốc gia, quốc tế. Hầu hết các giải thưởng này thuộc về học sinh trường chuyên. 

Theo chính sách của Hải Dương, mức thưởng cho học sinh đoạt huy chương Vàng, Bạc, Đồng quốc tế lần lượt là 200, 50 và 30 triệu đồng, huy chương Vàng cấp khu vực được thưởng 30 triệu đồng, giải Nhất kì học giỏi quốc gia được 20 triệu đồng. Với mỗi học sinh đạt giải, giáo viên được tính định mức thưởng bằng 0,8 định mức thưởng của học sinh.

Phải kể đến Vĩnh Phúc khi địa phương này có mức thưởng lần lượt là 400, 300 và 200 triệu đồng cho học sinh đạt huy chương Vàng, Bạc, Đồng cấp quốc tế. 

Mới đây, ngày 25/6, UBND tỉnh Vĩnh Phúc đã có quyết định 1422 chi thưởng tới 4,5 tỉ cho các học sinh đoạt giải trong các kỳ thi cấp quốc gia, cấp tỉnh và giáo viên. Trong đó, tiền thưởng dành cho học sinh đoạt 4 giải nhất, 34 giải nhì, 25 giải ba và 18 giải khuyến khích trong kỳ thi chọn học sinh giỏi quốc gia là 1,95 tỷ đồng (100% là học sinh Chuyên Vĩnh Phúc), 35 giáo viên có học sinh đoạt giải được thưởng 1,56 tỷ đồng.

Hay như năm ngoái, Hải Phòng đã thưởng 1 học sinh đạt huy chương Vàng Olimpic Toán học Quốc tế 2019 số tiền 500 triệu đồng, giáo viên giảng dạy trực tiếp được thưởng 250 triệu đồng; Tập thể giáo viên tham gia giảng dạy đội tuyển được thưởng 100 triệu đồng; Tập thể ban giám hiệu nhà trường được thưởng 50 triệu đồng. Tổng số tiền thưởng là 900 triệu đồng. Số tiền còn lớn hơn nếu tính cả tiền thưởng cho học sinh đoạt giải các cuộc thi cấp quốc gia và cấp tỉnh.

Ngân Anh

Trường chuyên chỉ để đào tạo 'gà nòi'?

Theo Hiệu trưởng Trường THPT chuyên Khoa học Tự nhiên (ĐH Quốc gia Hà Nội), đầu tư vào trường chuyên cũng như câu chuyện về đầu tư kinh tế, phải có những “đầu tàu” mới tạo ra sự đột phá.

Những năm gần đây, một loạt trường chuyên ở các tỉnh, thành được đầu tư xây dựng với nguồn kinh phí lớn. Trong đó, nổi bật là trường THPT Chuyên Hà Nội - Amsterdam với kinh phí 469 tỷ đồng năm 2005; trường THPT Chuyên Bắc Ninh - "trường học kiểu mẫu đẳng cấp quốc tế" với kinh phí 600 tỷ đồng năm 2016, có phòng tập thể hình, bể bơi, sân bóng rổ...; trường THPT Chuyên Vĩnh Phúc đang được xây dựng với tổng mức đầu tư lên tới 473 tỷ đồng.

Nhiều trường chuyên cũng được các địa phương coi là "con cưng", "trọng điểm" và được đầu tư khang trang, có phòng thí nghiệm, kí túc xá, bể bơi, nhà thi đấu...

Học sinh Chuyên Bắc Ninh thi đấu bóng rổ. (Ảnh: Fanpage Đoàn trường THPT Chuyên Bắc Ninh)

Ngoài ra, nguồn chi thường xuyên cho trường chuyên cũng khá cao. Một cán bộ Sở GD-ĐT cho biết, chi thường xuyên cấp theo đầu học sinh cho trường chuyên ở tỉnh này thường gấp 4 lần mức chi cho trường "thường".

Trong đó, thu nhập của giáo viên trường chuyên được ưu tiên hơn giáo viên các trường THPT khác ở phụ cấp trách nhiệm và phụ cấp ưu đãi nghề. 

Cụ thể, theo Nghị định số 61/2006 của Chính phủ về chính sách đối với nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục công tác ở trường chuyên biệt, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn thì nhà giáo, cán bộ quản lý công tác tại trường chuyên được hưởng hệ số phụ cấp trách nhiệm 0,3 mức lương tối thiểu/tháng (0,3 x 1,49 triệu đồng = 447.000đ).

Bên cạnh đó, theo thông tư liên tịch hướng dẫn thực hiện nghị định này thì nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục công tác ở trường chuyên được hưởng mức phụ cấp 70%  mức lương theo ngạch, bậc hiện hưởng cộng phụ cấp chức vụ lãnh đạo và phụ cấp thâm niên vượt khung (nếu có). Mức này thường chỉ là 30% đối với giáo viên các trường THPT công lập khác.

Ngoài ra, giáo viên trường chuyên sẽ được hưởng các ưu đãi về đào tạo, học tập nâng cao trình độ trong và ngoài nước. 

Thêm nhiều tỉ mỗi năm cho trường chuyên

Ngoài chi thường xuyên, hầu hết các địa phương đều có chính sách đặc thù cho giáo viên và học sinh trường chuyên. Khoản chi này không giống nhau tùy vào nghị quyết của HĐND các tỉnh. 

Cụ thể, theo nghị quyết 70/2019 của HĐND tỉnh Vĩnh Phúc, học sinh lớp chuyên sẽ được hỗ trợ một lần 2,2 triệu đồng để mua học phẩm và đồ dùng cá nhân, miễn phí kí túc xá, hỗ trợ tiền điện, tiền nước, hỗ trợ 1 lần lệ phí thi nếu đạt chứng chỉ IELTS, TOEIC, TOEFL... Ngoài ra, nếu tham gia đội tuyển quốc gia, học sinh được hỗ trợ tiền ăn 250.000đ/ngày.

Trong khi đó, cán bộ quản lý, giáo viên trường chuyên cũng được hỗ trợ 2,2 triệu đồng/tháng theo số tiết thực dạy. Giáo viên giỏi nếu về công tác tại trường chuyên của tỉnh, cam kết công tác từ 10 năm trở lên được trợ cấp 1 lần từ 250 triệu - 500 triệu đồng/người. Những giáo viên trực tiếp tham gia bồi dưỡng học sinh giỏi dự thi quốc gia, quốc tế được nhận 2 triệu đồng/buổi dạy, các chuyên gia được hưởng mức 4 - 5 triệu đồng/buổi dạy...

Tương tự, theo nghị quyết của HĐND tỉnh Quảng Nam, từ năm học 2016-2017 đến 2020-2021, tỉnh này dự kiến dành từ 17-20 tỉ mỗi năm để thực hiện các chính sách với học sinh và giáo viên trường chuyên.

Học sinh chuyên thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo, mồ côi cả cha lẫn mẹ, ở xã, thôn đặc biệt khó khăn vùng dân tộc miền núi... nhận mức hỗ trợ chi phí học tập bằng 1 tháng lương cơ sở (1,49 triệu đồng). Những học sinh chuyên còn lại được hỗ trợ chi phí học tập thường xuyên bằng 30% mức lương cơ sở (447.000đ).

Ngoài ra, các em còn được học bổng khuyến khích học tập từ 315.000 - 525.000đ/tháng tùy thành tích.

Giáo viên dạy môn chuyên được hưởng phụ cấp ưu đãi bằng 30% mức lương cơ sở/tiết dạy môn chuyên.

Từ năm 2017, Trường THPT Chuyên Tuyên Quang được tỉnh bố trí kinh phí để cấp học bổng khuyến khích học tập cho tối thiểu 30% học sinh các lớp chuyên. Đối với học sinh thuộc diện chính sách, mức hỗ trợ là 1 tháng lương cơ sở/tháng (1,49 triệu đồng)...

Trường THPT Chuyên Nguyễn Trãi (Hải Dương), giáo viên nếu được cử đi đào tạo tiến sĩ, thạc sĩ và bồi dưỡng ngắn hạn chuyên ngành ở nước ngoài được hỗ trợ 100% kinh phí đào tạo. 

30% học sinh được cấp học bổng hàng tháng với mức bằng 3 lần học phí hiện hành/tháng (khoảng 360 nghìn đồng). 100% học sinh chuyên được trợ cấp sinh hoạt phí bằng 40-80% mức lương cơ sở/tháng tùy đối tượng...

Trường Chuyên Bắc Ninh, học sinh nội trú được ở kí túc xá có điều hòa, máy giặt, được hỗ trợ tiền ăn 50.000đ/ngày, học sinh bán trú được hỗ trợ tiền ăn 25.000đ/ngày. Học sinh giỏi được nhận học bổng bình quân hàng tháng là 1,49 triệu đồng.

Còn theo nghị quyết năm 2015 về chính sách với trường THPT Chuyên Hà Tĩnh của HĐND tỉnh thì hiệu trưởng, hiệu phó, giáo viên chủ nhiệm, phó chủ nhiệm đội tuyển nếu có học sinh đạt giải tại các kỳ thi quốc gia, quốc tế được hưởng ưu đãi hàng tháng trong 12 - 18 tháng.

Cụ thể, giáo viên chủ nhiệm đội tuyển có học sinh đạt huy chương Vàng quốc tế được ưu đãi 2,5 lần lương cơ sở/tháng, giáo viên phó chủ nhiệm và giáo viên tham gia dạy đội tuyển được 60% và 50% mức trên. Tương tự như vậy, cũng có ưu đãi cho giáo viên có học sinh đạt giải quốc gia. Hiệu trưởng được hưởng ưu đãi bằng mức của giáo viên có mức ưu đãi cao nhất trong năm, còn hiệu phó được ưu đãi bằng 60% mức của hiệu trưởng.

Trường THPT Chuyên Biên Hòa - Hà Nam được chuyển đến vị trí mới từ năm 2015 (Ảnh: Fanpage Đoàn trường THPT Chuyên Biên Hòa)

Ngoài ra, các tỉnh còn chi hỗ trợ giáo viên, học sinh tham gia tập huấn, đi thi quốc gia với mức tiền ăn từ 50.000đ - 300.000đ/ngày, chi cho giáo viên và học sinh tham gia kì thi quốc tế, chi mời giáo sư, tiến sĩ và các chuyên gia về giảng dạy... 

Hiệu trưởng 1 trường THPT chuyên ở phía Bắc (xin giấu tên) cho hay, với số lượng hơn 1.000 học sinh và hàng trăm giáo viên, số tiền chi cho các khoản này thường khoảng vài chục tỉ/năm.

Mức thưởng lớn

Trong các khoản chi nói trên, các tỉnh dành số tiền khá lớn cho chi khen thưởng giáo viên và học sinh đoạt giải trong các kỳ thi học sinh giỏi quốc gia, quốc tế. Hầu hết các giải thưởng này thuộc về học sinh trường chuyên. 

Theo chính sách của Hải Dương, mức thưởng cho học sinh đoạt huy chương Vàng, Bạc, Đồng quốc tế lần lượt là 200, 50 và 30 triệu đồng, huy chương Vàng cấp khu vực được thưởng 30 triệu đồng, giải Nhất kì học giỏi quốc gia được 20 triệu đồng. Với mỗi học sinh đạt giải, giáo viên được tính định mức thưởng bằng 0,8 định mức thưởng của học sinh.

Phải kể đến Vĩnh Phúc khi địa phương này có mức thưởng lần lượt là 400, 300 và 200 triệu đồng cho học sinh đạt huy chương Vàng, Bạc, Đồng cấp quốc tế. 

Mới đây, ngày 25/6, UBND tỉnh Vĩnh Phúc đã có quyết định 1422 chi thưởng tới 4,5 tỉ cho các học sinh đoạt giải trong các kỳ thi cấp quốc gia, cấp tỉnh và giáo viên. Trong đó, tiền thưởng dành cho học sinh đoạt 4 giải nhất, 34 giải nhì, 25 giải ba và 18 giải khuyến khích trong kỳ thi chọn học sinh giỏi quốc gia là 1,95 tỷ đồng (100% là học sinh Chuyên Vĩnh Phúc), 35 giáo viên có học sinh đoạt giải được thưởng 1,56 tỷ đồng.

Hay như năm ngoái, Hải Phòng đã thưởng 1 học sinh đạt huy chương Vàng Olimpic Toán học Quốc tế 2019 số tiền 500 triệu đồng, giáo viên giảng dạy trực tiếp được thưởng 250 triệu đồng; Tập thể giáo viên tham gia giảng dạy đội tuyển được thưởng 100 triệu đồng; Tập thể ban giám hiệu nhà trường được thưởng 50 triệu đồng. Tổng số tiền thưởng là 900 triệu đồng. Số tiền còn lớn hơn nếu tính cả tiền thưởng cho học sinh đoạt giải các cuộc thi cấp quốc gia và cấp tỉnh.

Ngân Anh

Trường chuyên chỉ để đào tạo 'gà nòi'?

Theo Hiệu trưởng Trường THPT chuyên Khoa học Tự nhiên (ĐH Quốc gia Hà Nội), đầu tư vào trường chuyên cũng như câu chuyện về đầu tư kinh tế, phải có những “đầu tàu” mới tạo ra sự đột phá.